meeting-2

WIK

Wet Incasso Kosten

De WIK is op 1 juli 2012 ingevoerd en is na die tijd nooit meer geïndexeerd of geëvalueerd. Gek genoeg wordt via uiteenlopende kanalen regelmatig bepleit dat incassokosten zelfs omlaag zouden moeten.

En dat, terwijl steeds meer partijen waaronder de overheid zelf, het grote belang van maatschappelijk verantwoorde incasso inzien en zelfs onderstrepen. Dat staat haaks op elkaar.

Het begrip 'incassokosten' wordt vaak gebruikt als containerbegrip voor alle kosten bij elkaar. Dus de kosten van minnelijk, gerechtelijk én executiekosten bij elkaar. Dat is onjuist.
Incassokosten zijn die kosten die in de minnelijke fase in rekening worden gebracht. Een eenmalige ophoging conform de WIK. Zonder tijdslimiet op hoe lang een afbetaling ook duurt en zonder een verhoging per handeling. Dat is incasso.

Want zeg nou zelf: er is maar één plaats waar schulden écht klein kunnen worden gehouden en dat is in de fase van minnelijke incasso. En nergens anders.

Herijking van de WIK in zicht?

Alle aanbieders in de schuldenketen - van bewindvoerders, schuldhulpverleners tot gerechtsdeurwaarders - zagen hun tarieven in de afgelopen jaren (soms zelfs fors) verhoogd worden. Bij menig beroep gebeurt dit zelfs via een jaarlijkse indexering. Dat dit niet voor de WIK geldt en een fikse omissie mag worden genoemd, wordt door steeds meer partijen bepleit.

Samen met de KBvG, de VCMB en de VVCM stelde de NVI een position paper op, die eind 2021 door destijds minister Sander Dekker naar de Tweede Kamer werd gestuurd. Hij liet toen weten dat de WIK zou worden meegenomen in een nader onderzoek. Zelfs na de invoering van de Wet kwaliteit incassodienstverlening (Wki) op 1 april 2024 is dit onderzoek nog steeds niet opgestart.

Eind 2023 heeft een kwartiermaker in opdracht van de wetgever wel een verkenning uitgevoerd om te bezien of er een herziening op de private invordering zou moeten plaatsvinden. Het was passend geweest om daar ook de WIK uitvoerig in te betrekken. In het rapport Contourenschets Civiele Invordering en in het rapport IBO Problematische Schulden is er slechts zeer kort de aandacht op gevestigd. Afgewacht moet worden of en hoe het kabinet Schoof de handschoen durft op te pakken om incassodienstverleners tegemoet te komen met een verhoging van de WIK. Zeker nu - na twaalf (!) jaar - nog steeds hetzelfde tarief moet worden gehanteerd, terwijl de eisen om het Maatschappelijk Verantwoord Incasseren blijvend kwalitatief hoogstaand te kunnen uitoefenen flink zijn toegenomen en de wettelijke eisen met de invoering van de Wki hoge kosten met zich brengen, is er nog steeds geen zicht op de verhoging. We proberen het onderwerp nu zelf maar weer onder de aandacht te brengen in Den Haag.

Wat is de Wet Incasso Kosten (WIK)?

Er wordt vaak gesproken over de 'Wet Incassokosten' oftewel de WIK, maar de regeling heet officieel Besluit Vergoeding voor Buitengerechtelijke Incassokosten. Ruim twaalf jaar geleden, op 1 juli 2012 ging deze wet in. Het is een staffel die wordt berekend over de hoofdsom, zoals hieronder genoemd. Let op, de WIK geldt verplicht bij consumentenvorderingen (zie vraag 5 igv B2B).

Incassokosten voor consumenten vanaf 1 JULI 2012

  • 15% over over de eerste € 2.500,- van de hoofdsom van de vordering, met een minimum van € 40,-;
  • 10% over de volgende € 2.500,- van de hoofdsom van de vordering;
  • 5% over de volgende € 5.000,- van de hoofdsom van de vordering;
  • 1% over de volgende € 190.000,- van de hoofdsom van de vordering;
  • 0,5% over het meerdere van de hoofdsom met een maximum van € 6.775,-.

Rekenvoorbeelden (eventueel te verhogen met BTW)

  1. Bij een vordering met een hoofdsom van € 125,- bedragen de incassokosten: 15% over € 125,- = € 18,75; maar dit ligt onder het minimum, dus wordt het minimum berekend en zijn de incassokosten € 40,-. 
  2. Bij een vordering met een hoofdsom van € 23.000,- bedragen de incassokosten:
    15% over € 2.500,- = € 375,- verhoogd met:
    10% over € 2.500,- = € 250,- verhoogd met:
    5% over € 5.000,- = € 250,- verhoogd met:
    1% over € 13.000,- = € 130,-

Totaal is in dit rekenvoorbeeld sprake van € 1.005,- aan incassokosten. Dit bedrag wordt zo mogelijk nog verhoogd met de BTW, zie hieronder voor de situatie waarin dit speelt.

 

Wel of niet BTW over incassokosten door een incassobureau

Of over de incassokosten ook nog BTW mag worden berekend, is afhankelijk van de vraag of de schuldeiser zelf BTW-plichtig is. Als dat zo is (en de schuldeiser dus zelf BTW kan terugvragen aan de fiscus) dan mag een incassobureau geen BTW over de incassokosten berekenen. Is de schuldeiser niet BTW-plichtig, dan is het bedrag aan BTW voor hem een 'schadepost' omdat dit bedrag niet kan worden teruggevraagd bij de belastingdienst.

Op dat moment zal een incassobureau ook BTW over de incassokosten berekenen en wordt aan de schuldenaar dus een hoger bedrag in rekening gebracht. Dus het incassobureau bekijkt dit als volgt:

  1. is schuldeiser BTW-plichtig -> dan geen BTW over de incassokosten
  2. is schuldeiser niet BTW-plichtig -> dan wel BTW over de incassokosten.